متن

 صادرات محصولات لبنی

مقدمه ای در مورد صادرات لبنیات

برخی از مردم ایران تصور می کنند که تنها محصولات صادرات در ایران مختص به محصولات پتروشیمی و نفت و گاز است. اما باید بگوییم فراورده های لبنی ایران سالهاست که بازار کشورهای همسایه را در دست گرفته و بازرگانان ایرانی بسیار در زمینه صادرات لبنیات ارزآوری به کشور داشته اند. در میان کشورهایی که ایران بسیار با آنها صادرات انجام می دهد باید به کشورهای عراق و روسیه اشاره کنیم.

شرایط اقلیمی کشور عراق و دیگر کشورهای این مدل منجر شده است تا بتواند بسیاری از نیازهای کشاورزی خود را تامین کند. از این رو این کشور نیاز دارد تا محصولات لبنی و کشاورزی را از دیگر کشورهای همسایه وارد کند. ایران نزدیکترین کشور به عراق، در زمینه صادرات کالا به این کشور فعالیت های زیادی تاکنون انجام داده است. طبق آماری که گمرک کشور بیان کرده است در سال های اخیر در هر ۱۲ ماه بیش از ۳۵۵ هزار تن محصولات لبنی از کشور صادر شده است؛ که این میزان صادرات لبنیات ارز زیادی را وارد کشور کرده و در نتیجه منجر به بهبود کیفیت محصولات لبنی در ایران گردیده است.

 

اهمیت صادرات لبنیات به کشورهای مختلف

در دنیا کشورهای محدودی وجود دارند که قادر هستند محصولات لبنی با کیفیت تولید و به بازارهای جهانی عرضه کنند. ایران فرآورده های شیری بسیار زیادی دارد که از جمله ماندگارترین فرآورده های تجاری در سبد صادراتی ایران به شمار می روند. حتی باید بگوییم ایران در طی سالهای اخیر، تنها صادر کننده خالص لبنیات به کشورهای مختلف جهان بوده است.

طبق آمار منتشر شده ایران در طی سال های اخیر بیشترین صادرات لبنیات را به کشورهای دیگر داشته است. که این میزان صادرات بیش از ۲۱۵ میلیون دلار برای کشور ارزآوری داشت. البته این میزان ارز تنها در خصوص صادرات چند مورد از لبنیات کشور بوده است. اگر به آمار تجارت خارجی ایران در سالهای اخیر توجه کنیم، متوجه می شویم که ایران موفق شده است بیشتر بازار لبنیات در کشورهای همسایه را به دست آورد.

می توانیم بیان کنیم که صادرات لبنیات توسط ایران به کشورهای دیگر، از مهمترین صادراتی است که می تواند منجر به گسترش روابط تجاری در ایران شود. هر سال بر تعداد کارخانه هایی که فرآورده های لبنی تولید می کنند تا به کشور روسیه صادر کنند بیشتر می شود. که این مسئله رشد سالانه صادرات محصولات لبنی در ایران را در پی دارد.

 

شرایط و مراحل صادرات لبنیات به عراق

تجارت با عراق تاکنون سود خوبی برای بازرگانان کشور به همراه داشته است. اما همانطور که می دانیم این کشور درگیر مشکلات زیادی است که می تواند ریسک تجارت با ایران را افزایش دهد. همانطور که می دانیم هر کشوری برای صادرات و واردات کالای خود، قوانین ویژه ای وضع کرده است. از آنجایی که عراق در حال حاضر درگیر بی ثباتی، تنوع قومی و مذهبی و جنگ و درگیری است، این مسئله می تواند خطرات و ریسک تجارت با این کشور را افزایش دهد. با این حال ایران از جمله کشورهای صادر کننده لبنیات به عراق است که تاکنون با موفقیت توانسته است نیازهای این کشور را برطرف کند. ایران علاوه بر صادرات لبنیات به عراق دیگر محصولات را نیز به این کشور صادر می کند. از جمله مواد غذایی و محصولات کشاورزی.

تاجران و بازرگانانی که تمایل دارند در زمینه صادرات لبنیات با کشور عراق همکاری داشته باشند، باید پیش از هر نوع اقدامی در جهت صادرات کالا، مراحل خاصی را طی کنند. از جمله مهمترین مراحل صادرات کالا به کشور عراق می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

یافتن مشتری در کشور عراق
 دریافت مجوز صادرات کالا
 ارائه اظهارنامه گمرکی
 ارزش گذاری کالای صادراتی
 عقد قرارداد برای حمل و نقل و بیمه کردن کالاهای صادراتی
 بسته بندی و صادرات لبنیات
 ارسال فاکتور صادرات کالا
 اخذ گواهی بازرسی در مرزهای ایران و عراق
 تعهد ارزی با قیمت مصوب برای ارسال کالاهای صادراتی
شرایط خاص صادرات لبنیات به روسیه

در ایران تاکنون بیش از ۲۸ شرکت موفق شده است تاییدیه و گواهی بهداشتی کشور روسیه را برای صادرات محصولات لبنی به این کشور دریافت کنند. مقامات این دو کشور تاکنون مبادلات تجاری زیادی در زمینه محصولات لبنی با یکدیگر داشته اند. زیرا ایران به عنوان یکی از کشورهای عالی در زمینه تولید محصولات لبنی شناخته می شود.

صادرات لبنیات به روسیه سالانه بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن انجام می شود، که یک بازار وسیع برای پذیرش محصولات لبنی ایران به شمار می رود. ایران با داشتن توانمندی ها و ظرفیت های عالی در تولید محصولات لبنی و صادرات لبنیات، قادر است به سرعت بازار کشورهای بزرگ اروپایی را در دست بگیرد. تمام محصولات لبنی که در ایران تولید می شود از نظر بهداشتی در شرایط استاندارد جهانی هستند.

از این رو کشور روسیه و ایران در زمینه صادرات لبنیات بدون هیچ مشکل بهداشتی تاکنون پیش رفته اند. البته لازم به ذکر است که در این میان برخی مشکلات تجاری میان این دو کشور وجود دارد که امید است به زودی این دسته از مشکلات نیز برطرف شوند. در واقع می توانیم بازار روسیه را به عنوان یکی از بازارهای عالی و ارز آور برای ایران به شمار آوریم.

 

چند نکته مهم در خصوص صادرات لبنیات که هر تاجری باید بداند

  • برای صادرات لبنیات فقط صلاحیت کارخانه کافی نیست بلکه شیر خام سالم و بهداشتی از ارکان مهم این صادرات است.
  • صادرات انواع پنیر به صورت تازه و رنده شده همچنین آب پنیر و کشک است. و به کشورهایی چون آلمان، امارات متحده عربی، استرالیا، عراق، افغانستان، روسیه، کانادا، لبنان و چند کشور دیگر صادر می شود.
  • ماست به کشورهای افغانستان، امارات متحده عربی، ایسلند، بحرین، پاکستان، ترکمنستان، چین، قطر، کویت و مالزی صادرمی شود. که در این بین ۸۰ درصد از لبنیات ایران به عراق صادر می شود.
  • دوغ، شیر، خامه بسته بندی شده، کفیر و سایر شیرها و خامه های تخمیر شده به ۱۴ کشور جهان از جمله عراق، افغانستان، هلند، کویت، قطر و کانادا می شود.
  • آب پنیر، انواع پنیر، دوغ، ماست، کفیر، پنیر و خامه تخمیر شده، شیر خشک، شیر، خامه، شیر غلیظ شده، کره و روغن های مشتق از شیر جزو محصولات لبنی صادراتی هستند.

صادرات یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر درآمد بنگاه‌های اقتصادی و در بعد کلان درآمد هر کشوری است ، بنابراین صادرات و ارزآوری نقش بسزایی در روند اقتصاد کل کشور دارد .این سال‌ها صادرات غیرنفتی نقش بسزایی در درآمد ارزی کشور بازی می‌کند و از آنجا که کیفیت یکی از مهم‌ترین عوامل به منظور پذیرش محصول کشوری دیگر است، لذا با توجه به اقلیم کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، صنعت غذای ایران توانسته است جایگاه ویژه‌ای در صادرات محصولات غیرنفتی کشور بازی کند، به‌طوری‌که براساس داده‌های مراکز رسمی، این بخش در سال 96 معادل 13درصد و در سال 97 معادل 14درصد از کل صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده است.

در سال 97 براساس داده‌های مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی 920 دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی غیرنفتی کشور (378 دلار) 4/ 143 درصد بیشتر است. بر همین اساس در سال مورد اشاره «متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی صادراتی در دوازده ‌ماه نخست سال 97 بالغ‌ بر 59 هزار و 484 ریال و متوسط ارزش گمرکی کل صادرات غیرنفتی کشور 58 هزار و 164 ریال بوده است.» اما آنچه باید به آن توجه داشت تغییراتی است که در دو سال یاد شده در اقتصاد کشور رخ داده است. 

باید توجه داشت سهم محصولات لبنی به‌عنوان یکی از پایه‌ای‌ترین موارد صادراتی در بخش غذا که در سال 96 مهم‌ترین و بیشترین سهم صادرات این بخش را به خود اختصاص داده، در این بین بسیار حائزاهمیت است زیرا از یکسو محصولی سلامت محور است و از سوی دیگر رقبای منطقه‌ای مهمی از جمله ترکیه نیز در این بخش بسیار فعالند. در دو سال ذکر شده سهم محصولات لبنی از کل صادرات محصولات غذایی به ترتیب در سال‌های 96 و 97 با 695 میلیون دلار و 613 میلیون دلار؛ 25 و 9/ 12 درصد است. 

مقصد عمده صادرات محصولات لبنی ایران کشور عراق است که در سال 96 سهم 5/ 78 درصدی و در سال 97 سهم 77 درصدی را به خود اختصاص داده است. افغانستان، پاکستان، قطر، فدراسیون روسیه، ترکمنستان، امارات متحده عربی، عمان، سوریه و کویت به ترتیب از دیگر مقاصد صادراتی محصولات لبنی ایران در سال 96 بود. در سال 97 نیز بعد از عراق، افغانستان، پاکستان، امارات متحده عربی، قطر، فدراسیون روسیه، ترکمنستان، آذربایجان، سوریه و کویت مقاصد صادراتی ایران بوده‌اند. 

مجموع صادرات محصولات لبنی در سال 96 به ارزش حدود 695میلیون دلار و همچنین مجموع صادرات در سال 97، به ارزش 612 میلیون دلار بوده است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در مجموع به جز دو محصول ماست و شیرخشک، اکثر محصولات در دو سال یاد شده میزان صادرات و ارزآوری تقریبا مشابهی داشته‌اند و دلیل آنکه میزان صادرات و ارزش ارز آوری محصولات لبنی در سال 97 کاهش یافته است .

 

 درباره دلایل عدم رشد چشمگیر صادرات محصولات لبنی ایران در سال 97 نسبت به سال 96، شاید بتوان دلایل مختلفی را برشمرد. اما شاید یکی از عواملی که می‌تواند پیش‌فرض این عدم تغییر یا کاهش باشد، این است که شرکت‌های لبنی ایران همچنان براساس الگوهای سال‌های گذشته روند صادراتی خود را طی می‌کنند و بازطراحی در الگوی صادراتی خود نداشته‌اند.

نتیجه اینکه نه تنها توسعه بازار و تنوع محصول تغییر چندانی نداشته بلکه استراتژی‌های صادراتی نیز طی دوسال و با تغییر شرایط، بازطراحی نشده‌اند. به نظر می‌رسد برای توسعه بازار صادرات محصولات لبنی لازم است شرکت‌های فرآورده‌های لبنی ایران، راهبردهای جدیدی را در نظر بگیرند و در راهبردهای گذشته اصلاحاتی را اعمال کنند تا کمتر در حوزه صادرات متاثر از تصمیمات دولت باشند.

صادرات ۱۵۴ میلیون دلاری لبنیات به ۳۰ کشور

 

کشورمان در چهار ماهه اول امسال بیش از ۱۵۳ میلیون دلار برابر با ۱۵۲ هزار و ۵۷۴ تن انواع لبنیات به ۳۰ کشور دنیا صادر کرده است. 

با تلاش تولیدکنندگان داخلی، ایران هم اکنون از یک کشور واردکننده بزرگ لبنیات، به یک کشور صادرکننده این کالا تبدیل شده است؛ بطوریکه کشورمان در چهار ماهه اول امسال اقدام به صادرات بیش از ۱۵۳ میلیون  و۷۴۲ هزارو ۶۱۱ دلار برابر با ۱۵۲ هزارو۵۷۴ تن انواع لبنیات را به کشورهای مختلف جهان صادر کرده است.

علیرغم مشکلات ناشی از کرونا و توقف فعالیت مرزها و محدودیت های تجاری در جهان، کشورهای مقصد لبنیات ایرانی، در چهار ماهه اول سال ۳۰ کشور جهان از جمله کانادا، آلمان، انگلستان، استرالیا، روسیه، ترکیه، مالزی، امارات متحده عربی، بحرین، افغانستان، قزاقستان، عراق، زلاندنو و ... بودند که در این میان بیشترین سهم صادرات به کشور عراق با بیش از ۷۵ میلیون و ۹۹۸ هزار و ۹۷۵ دلار وپس از آن افغانستان با بیش از ۱۸ میلیون و ۸۲۵ هزار و ۱۷۰ دلار و پاکستان با ۱۳ میلیون و ۴۱۱ هزار و ۲۸۶ دلار اختصاص دارد.

اقلام و انواع لبنی صادراتی ایران شامل پنیر تازه، پنیر رنده شده، آب پنیر، کشک، مواد چرب وروغن های مشتق شده از شیر، کره بسته بندی شده، محصولات متشکل از شیر، دوغ پاستوریزه، شیر، خامه، ماست، شیر خشک صنعتی و شیر خشک ویژه اطفال است.

با توجه به اقلیم کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، صنعت غذای ایران توانسته است جایگاه ویژه‌ای در صادرات محصولات غیرنفتی کشور بازی کند. همچنین این بخش در سال ۱۳۹۷ معادل ۱۴ درصد و در سال گذشته معادل ۱۵ درصد از کل صادرات غیر نفتی کشور را به خود اختصاص داده که این مقدار علیرغم اینکه قابل توجه است، استعداد رشد بیشتری را نیز دارد.

ورود ایران به بازار صادرات لبنیات می تواند افق روشنی برای این کشور در پی داشته باشد. البته برای دستیابی به این مرحله لازم است تولیدکنندگان و تاجران به کیفیت تولید و عرضه محصولات لبنی دقت بیشتری نموده و با کشورهای بیشتری در زمینه صادرات همکاری کنند. تا ایران موفق شود به یکی از کشورهای صادرکننده عمده محصولات لبنی در سطح جهان تبدیل شود.

کد تعرفه لبنیات

 

دوغ (Buttermilk)، شیر و خامه بسته‌شده، ماست، کفیر (Kephir) و سایر شیرها و خامه‌های تخمیر شده یا ترش شده (اسیدی شده Acidified)، غلیظ شده یا به آن قند یا سایر مواد شیرین‌کننده افزوده شده یا خوشبو شده یا به آن میوه یا کاکائو افزوده شده باشد.

Buttermilk, curdled milk and cream, yogurt, kephir and other fermented or acidified milk and cream, whether or not concentrated or containing added sugar or other sweetening matter or flavoured or containing added fruit, nuts or cocoa.

0403

ـ ماست:

- Yogurt:

040310

آب‌ پنیر، حتی غلیظ شده یا به آن قند یا سایر مواد شیرین‌کننده اضافه شده: محصولاتی که از ترکیبات طبیعی شیر تشکیل‌ شده، حتی اگر به آنها قند یا سایر مواد شیرین‌کننده اضافه شده که در جای دیگر گفته نشده و مشمول شماره دیگر تعرفه نشده باشد.

Whey, whether or not concentrated or containing added sugar or other sweetening matter; products consisting of natural milk constituents, whether or not containing added sugar or other sweetening matter, not elsewhere specified or included.

0404

ـ آب پنیر و آب پنیر تغییر یافته (Modified Whey) حتی غلیظ‌شده یا به آن قند یا سایر مواد شیرین‌کننده اضافه شده

- Whey and modified whey, whether or not concentrated or containing added sugar or other sweetening matter

04041000

ـ ـ ـ پودر آب‌ پنیر (کانی­زدایی شده و کانی­زدایی نشده)

--- Whey powder (non demineralization and demineralization)

04049010

پنیر و کشک.

Cheese and curd.

0406

پنیر تازه (نگرفته یا نبسته Uncured) یا(Unripened)، همچنین پنیر حاصل از آب پنیر (Whey cheese)، و کشک

- Fresh (unripened or uncured) cheese, including whey cheese, and curd

04061000

ـ پنیر رنده شده یا به صورت پودر از هر نوع

- Grated or powdered cheese, of all kinds

04062000

ـ پنیر ذوب‌شده (Fondu) غیر از رنده شده یا پودرشده

- Processed cheese, not grated or powdered

04063000

ـ پنیر دارای رگه‌های کپک‌آبی رنگ (Blue-Veined cheese) و سایر پنیرهای حاوی رگه‌ تولید شده از طریق رکفورت پنی‌سیلیوم (Penicillium roqueforti)

-Blue-veined cheese and other cheese containing veins produced by penicillium roqueforti

04064000

ـ سایر پنیرها

- Other cheese

04069000

آلبومین‌ها (ازجمله کنسانتره‌های دو یا چند پروتئین آب پنیر، (لاکتوسرم) محاسبه شده براساس ماده خشک، دارای بیش از 80 درصد وزنی پروتئین آب‌پنیر)، آلبومینات‌ها و سایر مشتقات آلبومین.

Albumins (including concentrates of two or more whey proteins, containing by weight more than 80% whey proteins, calculated on the dry matter), albuminates and other albumin derivatives.

3502

ـ آلبومین شیر، همچنین تغلیظ شده‌ها از دو یا چند پروتئین آب‌پنیر (لاکتوسرم)

- Milk albumin, including concentrates of two or more whey proteins

35022000

ـ پنیر مایع و کنسانتره‌های آن

- Rennet and concentrates thereof

35071000

کره و سایر چربی‌ها و روغن‌های مشتق از شیر، خمیرهای لبنی برای مالیدن روی نان (Dairy spreads)

Butter and other fats and oils derived from milk; dairy spreads.

0405

ـ کره:

- Butter:

040510

ـ ـ ـ کره بسته‌بندی شده به صورت بسته‌های 500 گرمی و کمتر

--- Butter packaged in packages of 500 gr or less

04051010

ـ ـ ـ کره بسته‌بندی شده به صورت بسته‌های بیش از 500 گرم

 

--- Butter packaged in packages of more than 500 gr

04051020

   

 

 

 

 

 

 

 

 

گروه بازرگانی ترخیص‌لاین می‌تواند با بهره‌گیری از کادری مجرب و تجربه چندین ساله در زمینه صادرات لبنیات نسبت به تامین کالای مورد نظر شما و یا ترخیص آن در تمامی گمرکات کشور اقدام نماید. همچنین امور مربوط به حمل دریایی، هوایی و زمینی به طور کامل برای مشتریان عزیز انجام می­‌شود که می­‌توانید جهت استعلام قیمت حمل صادراتی و مشاوره رایگان برای ترخیص محصول خود با کارشناسان ترخیص‌لاین تماس بگیرید.